Śmigus Dyngus w beczce

Rozmowa • O tym, jak kilkadziesiąt lat temu wyglądały Święta Wielkanocne w zwykłej śląskiej rodzinie opowiada nam Edeltrauda Krupop z domu Hruzik, z dziada pradziada mieszkanka Kamienia Śląskiego. 

 

Święta zaczynały się od gruntownego sprzątania domu. Dziś są odkurzacze, sprząta się na bieżąco, natomiast w czasie mojego dzieciństwa przygotowania do świąt zaczynaliśmy od mycia okien, wieszania firanek. Cofało się łóżka, by wymieść kurze, mama zdejmowała obrazy, przecierała je...

 

Pamiętam, jak byłam mała, mama gotowała na święta kartofle z skórą. Wcześnie rano stawała w kolejce do sklepu, gdzie rzucili beczkę solonych śledzi, a kiedy już doszła do lady, czasem dostała tylko dwie rybki, a nas było w domu pięcioro. Mama zawsze prosiła o śledzie z tak zwanym mleczem, który wyciągała, myła, potem rozbełtała z mlekiem, dodała cebulę do smaku i tak to ze śledziem i kartoflami jedliśmy. Dzisiaj już tylko czasem ugotuję tak kartofle, raczej robię puree z kartofli, sałatkę z kiszonej kapusty lub ogórek kiszony, a do tego podaję rybę smażoną. W postny piątek nieco mniej jedliśmy, był to jeden posiłek dziennie. Dopiero w sobotę po kościele mieliśmy taki obiad. W piątek lub sobotę mama piekła też kołołcz. Jeśli dała do niego smalcu, to nie mogliśmy kołołcza skosztować, dopiero w niedzielę. Jeśli dodała masło, to trochę można było go sobie skubnąć.

 

W sobotę nie święciło się potraw. Do południa szliśmy do kościoła, gdzie całowaliśmy figurę Pana Jezusa na krzyżu: ręce, serce i nogi. Wcześniej mama kupowała tytkę bloblików (torebkę cukierków) wkładała je dla nas koło krzyża i mówiła, że to od Pana Jezusa. Kiedyś nie było nic w sklepach ani nie było nas na zbyt wiele stać - jakaż to była uciecha… To był bardzo fajny zwyczaj. Obecnie w sobotę i w pierwsze święto chodzimy na cmentarz odwiedzić przodków. Kolacja w sobotę była zwyczajna: jedliśmy chleb z masłem, jajkiem. Do tego „herbata z lasa” czyli z leśnymi ziołami, gdzie zamiast cytryny, której nie dało się kupić, dodawaliśmy sok z wieprzków z krauzy (sok z kompotu agrestowego ze słoika). Do dzisiaj chodzę do lasu i zbieram zioła na herbatę...